โรคความดันโลหิตสูงเป็นหนึ่งในปัญหาสุขภาพที่พบมากในปัจจุบัน ส่วนหนึ่งของสาเหตุมาจากอารมณ์ที่แปรปรวนและการเร่งรีบในชีวิตประจำวัน อีกส่วนที่สำคัญคือการบริโภคอาหารที่ไม่ถูกต้อง โดยโรคไขมันสูงและความดันโลหิตสูงมักเกิดจากพฤติกรรมการกินที่ไม่ดี นั่นคือกินตามใจปาก ตามใจท้อง หรือกินโดยยึดเอาความอร่อยเป็นที่ตั้ง
ความสำคัญของการเลือกกินอาหาร: อาหารที่เราบริโภคจึงมีบทบาทสำคัญต่อสุขภาพทั้งกายและจิตใจของเรา ดังนั้นการเลือกกินอาหารที่เหมาะสมสามารถทำหน้าที่เป็นยาบำรุง ยาช่วยซ่อมแซม และยารักษาโรคได้
3 สิ่งที่อาหารทำได้:
- ช่วยบำรุงเลี้ยงร่างกาย: อาหารที่คุณบริโภคมีสารอาหารที่จำเป็นสำหรับการเจริญเติบโตและการทำงานของร่างกาย. วิตามิน, แร่ธาตุ, โปรตีน, และไขมันที่ดีเป็นต้น เป็นส่วนสำคัญของการรักษาสุขภาพที่ดี
- ช่วยซ่อมแซมสิ่งสึกหรอในร่างกาย: อาหารที่มีสารต่าง ๆ เช่น วิตามิน C, E, และแคลเซียมมีความสามารถในการซ่อมแซมเนื้อเยื่อและระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย
- เป็นยารักษาโรค: การเลือกกินอาหารที่มีส่วนผสมที่สามารถป้องกันหรือช่วยรักษาโรคได้, เช่น อาหารที่ต้านอนุมูลอิสระ, ลดความดันโลหิต, และลดระดับไขมันในเลือด.
ตามตำราอายุเวทบอกว่า สรรพสิ่งทั้งหลายมีธาตุพื้นฐานหรือปัญจมหาภูตรูปอยู่ 5 อย่าง ซึ่งคล้ายคลึงกับการแพทย์แผนไทย คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ และอากาศ ในร่างกายของเรามีพื้นฐานทั้ง 5 อย่างนี้เหมือนกัน โดยจัดแบ่งเป็น 3 กลุ่มหลัก ๆ คือ กลุ่มของลมหรือวาตะ กลุ่มของดินและน้ำ ซึ่งเรียกรวมกันว่าเสมหะ และกลุ่มที่ 3 คือ ไฟ
โดยกลุ่มที่ก่อให้เกิดโรคความดันโลหิตสูงและไขมันในเลือดสูงนั้นเกิดจากการสะสมของเสมหะ คือ ดินและน้ำมาก การดูแลและป้องกันการเกิดโรคจึงต้องมาดูกันว่ามีอาหารอะไรบ้างที่เพิ่มดิน และน้ำ (เสมหะ) ให้เรา ซึ่งในอายุเวทได้ระบุไว้ชัดเจนว่าคือ อาหารหวาน อาหารมัน และอาหารเค็ม อาหารนั้นควรเน้นการกินผักและโปรตีนจากพืชหรือจากปลาแทน เพราะเนื้อปลามีไขมันชนิดดี ที่ช่วยขจัดไขมันชนิดเลวออกไปจากร่างกาย ปลาจึงเหมาะสำหรับผู้มีปัญหาความดันโลหิตสูงและไขมันสูง โดยเฉพาะอย่างยิ่งปลาทะเล เพราะมีไอโอดีน ส่วนข้าวกล้องหรือข้าวที่ยังไม่ได้ขัดสีมีสารอาหารต่าง ๆ เช่น วิตามิน โปรตีน และแร่ธาตุต่าง ๆ อยู่ครบถ้วน ในขณะที่ข้าวที่ขัดสีแล้ว จะสูญเสียวิตามินไปหมดสิ้น เหลือเพียงแป้งขาวหรือคาร์โบไฮเดรตซึ่งทำให้อ้วนเท่านั้น
การอดอาหารในแนวทางอายุรเวท
การอดอาหารในแนวทางของอายุเวท ถือเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยลดความดันโลหิตและไขมันในเลือดอย่างได้ผล เพราะเมื่ออดอาหาร น้ำย่อยในร่างกายจะยังคงออกมาตามธรรมชาติ แต่เมื่อในกระเพาะอาหารไม่มีอาหาร น้ำย่อยก็จะถูกดูดซึมกลับเข้าสู่ร่างกายแทนและขับสิ่งที่เป็นพิษในร่าง กายออกมา
หลักการอดอาหาร 1 วันแบบอายุรเวท (**ร่างกายต้องพร้อมมิฉะนั้นอาจจะเป็นลมได้**)
- อดอย่างแรง คือ งดอาหารและน้ำ
- อดอย่างปานกลาง คือ ดื่มน้ำได้
- อดอย่างเบา คือ ดื่มน้ำผลไม้ได้
การกินอย่างอายุรเวท:
การเลือกกินอาหารที่มีประโยชน์ที่ครบถ้วน 3 อย่าง: ช่วยบำรุงเลี้ยงร่างกาย, ช่วยซ่อมแซมสิ่งสึกหรอในร่างกาย, และเป็นยารักษาโรค. ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่เป็นปัจจัยเสี่ยงใส่เกิดภาวะความดันโลหิตสูง และเน้นกินอาหารที่ไม่แสลงต่อโรค.
หลีกเลี่ยง:
- อาหารหวาน, อาหารมัน, และอาหารเค็ม.
- อาหารที่ขัดสี, อาหารที่ผ่านกระบวนการขัดสี.
- อาหารที่ทำให้เกิดไขมันชนิดเลวในเลือด.
- งดน้ำชา กาแฟ และบุหรี่ ให้ดื่มชาสมุนไพร เช่น ชาเก๊กฮวย มะตูม ดอกคำฝอย แทน
- ผู้ที่มีน้ำหนักเกิน 60 กิโลกรัม วันแรกของรายการให้งดอาหาร ดื่มน้ำมะนาวสด ๆ คั้น 3 ลูก ตอนเช้าและเย็น หลังจากนั้นให้ดื่มน้ำเปล่าให้ได้อย่างน้อยวันละ 3 ขวดต้องใช้คำว่าฉิบบ่อยๆๆนะค่ะถ้าดื่มทีละมากๆๆไตอาจทำงานหนักได้ค่ะและควร ดื่มน้ำสมุนไพรสลับบ้างก็ได้ และวันแรกของรายการให้พักผ่อนมากๆๆทำงานเบาๆๆสบายๆๆตลอดวัน
- รับประทานอาหาร แต่ 3 วันแรกของรายการให้ปรับอาหารเป็นผักลวก-ข้าวทั้งหมด
- วันที่ 4-6 รับประทานอาหารเบา ๆ เช่น ข้าวต้ม ตั้งแต่วันที่ 7 จนถึงวันที 14 จึงรับประทานอาหารได้เต็มที่ (มีอาหารทะเลได้) ตลอดรายการห้ามปรุงอาหารรสจัด
- ดื่มน้ำคั้นจากผัก เช่น น้ำแตงกวาผสมมะนาว1ลูกตอนเช้านะค่ะ น้ำขึ้นฉ่ายหรือเซเลอรี่ ครั้งละ 1 แก้ว วันเว้นวัน
- ตั้งแต่วันที่ 4 เป็นต้นไป รับประทานอาหารให้หลากหลายแต่ไม่เน้นไปทางของแสลงเช่นของทอด แป้ง อาหารสำเร็จรูป เป็นไปได้อาหารไทยจำพวกต้ม ยำ ทำแกง
